FEMA Region VIII Qhov Chaw Muaj Ncauj Lus Ua Ke Denver, CO Planning ahead is essential for flood evacuations - Hmong Hnub tim: Peb Hlis Ntuj Tim 28, 2009 Zauv.: DR-1829-ND-NR-004 Hu rau: FEMA Cheeb Tsam VIII Chaw Tshaj Xov Xwm (303) 235-4908 Xeev North Dakota Cecily Fong (701) 328-8100 Lus Tshaj Xo TUAV TSWV YIM NPAJ UA NTEJ YOG IB YAM TSEEM CEEB NTAWM TXOJ KEV KHIAV TAWM DEJ NYAB Bismarck, N.D. – Lub xeev North Dakota thiab Tsoom Fwv Teb Chaws Chaw Tswj Kev Kub Ntxhov (Federal Emergency Management Agency) (FEMA) pom zoo rau cov pej xeem huab hwm hais tias yog tsim nyog yuav tsum khiav tawm ntawm koj cheeb tsam thaum muaj dej nyab loj heev, nws tseem ceeb heev uas koj thiab koj tsev neeg yuav tsum khiav kom tau ceev thiab kom tau zoo. Npaj kom muaj ib lub tswv yim khiav tawm yuav pab kom koj tsis raug them cov nqi khoom noj khoom haus, nqi roj sam tsheb thiab cov chaw pab thiab txoj kev tsis paub tseeb tias koj tsev neeg yuav raug pw qhov twg yav hmo ntuj. Cov Kauj Ruam Khiav Tawm Tsev Yooj Yim Ntawm no yog peb nqe lus nug uas koj yuav tsum tau teb thiaj pib tau: 1. Koj yuav mus rau qhov twg? Kom khiav dim txoj kev raug mob, koj yuav tsum muaj ntau tshaj ib txoj kev khiav tawm. Thawj qhov chaw koj khiav mus rau yuav tsum yog khiav mus cuag koj tsev neeg los yog cov phooj ywg thiab khiav tsheb ib taub roj mus txog. Pheej ib sij nres ces rov tsav tsheb mus dua yuav ua rau taub roj ntawd tsis kav mus deb npaum li tsim nyog, yog li yuav tau muab qhov no los xav kom zoo. 2. Koj yuav mus nyob rau qhov twg? Yog koj mus cuag tsev neeg los yog cov phooj ywg, tej zaum koj yuav muaj xis nyob. Ua tib zoo tham nrog cov neeg txais tos koj ntawd ua ntej. Yog koj raug mus nyob rau hauv ib lub chaw pab tsev so, tej zaum nws tsuas muaj kiag cov kev pab uas tsim tsim nyog nkaus xwb, thiab tej zaum lawv yuav tsis muaj khoom txaus – tiam sis kev nyab xeeb yog thawj yam koj yuav tau txhawj txog. 3. Koj yuav nqa ab tsi nrog koj mus? Yuav tau xav txog cov khoom noj khoom haus, khaub ncaws, nyiaj ntsuab thiab cov ntaub ntawv. Pom zoo kom koj npaj tsim nyog txaus cawm koj tus kheej mus luv kawg nkaus yog peb hnub. Npaj Lub Tswv Yim Uas Muaj Cov Ntsiab Lus Txhij Txhua Kom Muaj Cov Nram No Nrog: 1. Npaj Ib Txoj Kev Khiav Tawm o Kawm txog cov tswv yim khiav tawm los ntawm lub chaw khiav dej num tswj xyuas kev kub ceev hauv koj lub zos. o Rov muab cov kev khiav tawm thiab cov chaw pab tsev so rau pej xeem huab hwm coj los xyuas dua kom zoo. 2 Planning ahead is essential for flood evacuations - Hmong 2. Tsim Ib Lub Hom Phiaj Rau Tsev Neeg Txoj Kev Sib Txuas Lus o Ntsuas lub tswv yim: Lub tswv yim khiav tawm puas rub tag nrho cov neeg nyob ib puag ncig koj, koj lub zej zog los yog lub cheeb tsam chaw? o Qhia lub tswv yim rau cov neeg hauv koj lub tsev. Sib tham txog hais tias yuav ua li cas yog cov me nyuam tseem mus kawm ntawv los yog mus rau ib qhov chaw zov me nyuam, yog ib tug niam los yog txiv nyob deb heev ntawm tsev lawm, thiab tej yam li ntawd. o Xyuas kom koj tau tag nrho cov xov tooj: chaw ua hauj lwm, tsev kawm ntawv, cov xov tooj ntawm cev thiab cov xov tooj txuas xov rau hauv tsev, tsev neeg txais tos koj, cov phooj ywg, lub chaw khiav dej num tswj xyuas kev kub ceev hauv koj lub zos thiab/los yog cov kev pab zej zog txoj kev khiav tawm. 3. Npaj kom muaj tsheb thauj o Yog tsim nyog zoo li yuav muaj kev khiav tawm, sam roj kom puv koj lub tsheb. Tej zaum cov khw muag roj yuav raug kaw thaum muaj kev kub ceev; lawv yuav tsis muaj roj lawm los yog yuav nqus tsis tau roj thaum hluav taws xob tuag lawm. Ntsuam xyuas koj lub tsheb cov roj cav thiab lwm cov kua dej, cov log kom muaj pa txaus, log hloov thaum tawg, ciaj tsa tsheb hloov log thiab lwm cov ciaj. o Muaj daim ntawv teev qhia kev kom zoo. Tej zaum cov kev khiav tawm yuav mus rau tej cov kev uas koj tsis tau paub dua li. o Yog koj tsav tsheb nrog lwm tus neeg, teem kom muaj qhov chaw sib ntsib, sib hu kom paub cov sij hawm yuav sib tos. o Yog siv cov tsheb thauj neej pej xeem huab hwm, xyuas kom paub qhov chaw thiab thaum twg lub tsheb yuav tuaj tos koj. o Yog koj tsis muaj lub tsheb zoo, koj yuav tau xav seb puas muaj lwm cov kev pab rau koj los ntawm cov neeg nyob ze ib puag ncig koj los yog ntawm cov nom tswv hauv zos. Koj lub cheeb nroog tus thawj tswj xyuas qhov chaw khiav dej num yog ib qhov chaw muaj ncauj lus qhia pab. 4. Npaj Pob Khoom Pab Rau Thaum Muaj Kev Puas Ntsoog Kom Muaj o Khoom noj thiab dej haus kom kav luv kawg yog peb hnub thiab/los yog cov khoom noj tshwj xeeb. o Khoom tu ib ce (tshuaj ntxuav cev, pas txhuam hniav, tshuaj zawv plaub hau, thiab tej yam li ntawd.) o Cov tshuaj uas kws kho mob muab, khoom siv rau kab mob kev nkeeg thiab cov ntaub ntawv teev kab mob kev nkeeg tseem ceeb. o Khaub ncaws hnav rau peb plaub hnub. o Cov pam vov, tog hauv ncoo thiab cov phuam (yog hais tias koj yuav raug mus nyob hauv ib lub chaw pab tsev so uas muaj neeg coob coob heev). o Cov ntawv cim qhia tus kheej thiab cov ntaub ntawv tseem ceeb. o Phau nyiaj check, ntawv credit card thiab nyiaj ntsuab. o Cov teeb nyem kom muaj roj teeb ntau ntxiv, cov hlua xov tooj thiab cov roj teeb ntxiv rau xov tooj. o Cov khoom rau me nyuam mos thiab rau tsiaj xws li cov khoom noj tshwj xeeb, ntaub so ib ce thiab cov khoom ua si. 5. Npaj muab koj lub tsev los yog chav tsev kaw tseg o Paub tua cov hluav taws xob, roj zeb ntsuam thiab dej ntawm cov chaw tua thiab chaw ntswj kom zoo zoo. o Muab cov khoom qab vag tsib taug tso rau qhov chaw ruaj, xws li cov rooj tog zaum nraum tog tsev, cov qhov cub ci khoom noj, cov tais rau dej rau noog, cov thoob rau khib nyiab, cov tais paj nroj, cov tsev txawb, thiab tej yam li ntawd. o Tshem tawm cov khoom tseem ceeb mus rau hauv cov chav tsev nyob hauv nruab nrab los yog tshooj tsev siab. o Tej zaum koj lub tsev yuav tsis muaj hluav taws xob mus ntev heev. a. Tshem tawm cov khoom txawj lwj hauv lub tub txias rau khoom noj thiab lub tub rau koom noj nkoog b. Muab cov khoom vaj khoom tsev loj rho hluav taws xob kom tsis txhob raug hluav taws xob tshauv puas. 3 Planning ahead is essential for flood evacuations - Hmong Yuav Ua Li Cas Yog Thov Kom/Yuam Kom Khiav Tawm ? Sau tag nrho cov neeg hauv lub tsev neeg los nyob ua ke. ? Qhia rau cov neeg uas tsis nyob tsev lawm kom tsis txhob rov qab los rau hauv lub tsev thaum khiav tawm tsev lawm. Qhia lawv mus cuag qhov chaw koj mus cuag tau los yog mus rau qhov chaw pab tsev so uas koj yuav mus sib cuag tau nrog lawv. Lawv yuav tsum hu koj, los yog koj hu lawv, kom paub tias sawv daws nyob zoo li cas lawm. ? Kaw thiab xauv cov qhov rai qhov rooj. Kaw cov ntaub qhov rai thiab ntaub ntis hnub. ? Xyuas cov neeg nyob ib puag ncig seb puas muaj tus xav tau kev pab. Sib pab muab tsheb sib thauj. ? Ceeb toom qhia lwm cov thaum twg koj mus lawm thiab koj yuav mus rau qhov twg. ? Tsis txhob hu rau lub chaw pab tua hluav taws los yog tub ceev xwm nug txog dab tsi. Cov neeg pab kev kub ceev yuav tsum muaj cov xov tooj qhib tos pab cov ntsib kev kub ceev. Yog koj xav tau kev pab tshwj xeeb, hu rau lub chaw khiav dej num tswj xyuas kev kub ceev hauv koj lub zos. Xav paub ntxiv txog cov kev uas koj npaj rau txhua hom teeb meem, thov txuas mus xyuas www.fema.gov thiab www.ready.gov. FEMA siv ib txoj kev tswj xyuas kev kub ceev los mus coj thiab txhawb lub teb chaw kom muaj kev npaj, kev tiv thaiv, kev mus cawm, kev mus pab, thiab kev txo txoj kev ploj kev tuag thiab tej vaj tse puas ntsoog thiab tiv thaiv lub teb chaws ntawm txhua yam teeb meem nrog rau cov kev puas ntsoog uas ntuj tsim teb raug, cov yam ntxwv lim hiam thiab lwm cov kev puas ntsoog uas tib neeg tsim muaj. ###